Giới thiệu của Nguyễn-Xuân Nghĩa - Viết ngày 141111
Để "trục
độc", ai muốn hiểu ra cái ác tại đầu nguồn của đảng Cộng sản Việt Nam, khởi đi từ Mao
Trạch Đông và Hồ Chí Minh cho tới mãi sau này, thì nên đọc - và
đọc kỹ - bộ Đèn Cù của Trần Đĩnh.
* Tác phẩm Đèn Cù - Quyển II - do Người Việt vừa xuất bản ngày 21/11 *
Trong cả ngàn cuốn sách mà người Việt Nam và ngoại quốc đã viết về hiện tượng Cộng sản tại Việt Nam, cuốn Đèn Cù của Trần Đĩnh có một vị trí riêng. Đó là sách thuộc loại bán chạy trong năm dù ở trong nước còn là bán chui và bị tịch thu. Mãi sau này, Đèn Cù sẽ là tài liệu tham chiếu của rất nhiều người.
Đọc
hết quyển I cuốn Đèn Cù, mỗi độc giả lại có một cách thẩm định.
Chỉ riêng phản ứng "không thể đọc chơi rồi bỏ" của nhiều độc giả cũng đủ nói lên giá trị đặc biệt của tác phẩm. Chẳng những vậy, đọc rồi, không ít người đã viết ra và lưu truyền nhận xét của mình.
Chỉ riêng phản ứng "không thể đọc chơi rồi bỏ" của nhiều độc giả cũng đủ nói lên giá trị đặc biệt của tác phẩm. Chẳng những vậy, đọc rồi, không ít người đã viết ra và lưu truyền nhận xét của mình.
Trong
số này, một số độc giả còn mau mắn... hài tội tác giả để nói về sự khôn ngoan
tinh tế của họ. Nhẹ là "sao giờ này mới viết cái chuyện ai cũng biết?"
Nặng hơn thì "có ý chạy tội cho Hồ Chí Minh". Thậm chí còn chạy tội
cho Trung Cộng. Hoặc cuốn sách ra đời trong một âm mưu mờ ám để cho thấy là so
với các lãnh tụ cộng sản Việt Nam ở đầu nguồn thì thế hệ ngày nay đã đổi mới,
v.v....
Đôi
ba người tinh quái lại xoáy vào nội tâm tác giả - hay của chính mình.
Họ nói đến phản ứng tình dục lồng trong chính trị. Biết đâu chừng, bản năng thâm sâu ấy khiến một người bị kết tội "chống đảng" như Trần Đĩnh lại chỉ đi cải tạo thay vì bị tù đầy như các "đội bạn" của nhóm "Nhân văn Giai phẩm", hoặc các nhân vật lãnh tội "xét lại chống đảng" ngày xưa.
Họ nói đến phản ứng tình dục lồng trong chính trị. Biết đâu chừng, bản năng thâm sâu ấy khiến một người bị kết tội "chống đảng" như Trần Đĩnh lại chỉ đi cải tạo thay vì bị tù đầy như các "đội bạn" của nhóm "Nhân văn Giai phẩm", hoặc các nhân vật lãnh tội "xét lại chống đảng" ngày xưa.
Vẫn
biết rằng khi đã xuất bản, tác phẩm hết còn là của tác giả, mọi người đều có
quyền phán xét khen chê như vậy. Nhưng sự khen chê ấy cũng tùy trình độ - và cả
giác độ - của người đọc. Được một cái là càng bị đây đó dị nghị thì cuốn sách lại
bán càng chạy....
Thế
rồi, do nhà xuất bản Người-Việt ưu ái yêu cầu – có thể là với sự đồng ý của tác
giả – người viết này may mắn được đọc bản thảo của quyển hai. "May mắn"
cũng là một phán xét! Cái giá phải trả là... viết đôi lời giới thiệu.
Cung
kính bất như tuân lệnh.
***
Giữa
đám đông còn om xòm về quyển I, người viết xin chỉ vạch ra hai tội của Trần Đĩnh:
một là mê văn hóa Trung Hoa, như nhiều người có học khác. Hai là mê lý tưởng cộng
sản, ban đầu kết tinh vào Hồ Chí Minh hay Trường Chinh.
Là
người uyên bác – làm không ít độc giả hụt hơi khi đọc và phải đọc lại – Trần Đĩnh
có biệt tài ngôn ngữ của một nhà văn lớn. Nhưng trước hết, ông hiển nhiên biết nhiều
ý hay nghĩa của chữ "mê".
Ban
đầu, ông chỉ là "con mê", một loại nai, bị khớp đèn của các lãnh tụ trên rừng
xanh khi họ chưa có dân trong tay để xiết. Trong tuổi thanh xuân ấy, mê có thể
là thích, ai chẳng biết vậy? Nhưng mê quá cũng làm ta mờ trí, chẳng mê tín thì
"mê thất" là lạc đường, đầu óc mụ mị. Trong cõi "mê hoang" mờ mịt ấy, người ta khó
thấy được thực hư - và có khi là đồng lõa của tội ác.
Mê
còn hàm ý mân mê sờ soạng - Lê Đức Thọ hiểu cảm giác này ở trong tù. Sờ quá thì
mất luôn cảm giác, như "tê mê", hoặc mê như bị chất ether trên giường bệnh. Hay bê
bết dơ dáy như "chân mình đầy cứt mê mê"....
Đọc
lại Đèn Cù I và đọc qua quyển II, chúng ta sẽ thấy ra ngần ấy nét "mê"!
Người
viết này không nói quá mà vẽ rắn thêm chân. Ở chương 49 trong quyển II, chúng
ta sẽ thấy ông luận bàn đầy tâm đắc với một người trong Nam, thuộc Việt Nam
Cộng Hoà, về tiến trình phơi bày bản chất ô uế của đảng Cộng sản Việt Nam như
"mở nắp bô".
"-
Việt cộng mải mê vùi cứt cho ông anh [là Trung cộng] nên không dọn được cứt
mình ngập hết bản thân mình và... - Và đang được nhân dân bới ra, vâng, chính
xác, dân đang mở nắp bô đấy."
Mê
như vậy từ khi còn trai trẻ, sau cùng thì Trần Đĩnh đã tỉnh dần sau nhiều lần
choáng váng. Mà không chỉ tỉnh lấy một mình. Từ hơn hai chục năm nay, ông muốn
viết lại cả tiến trình giải thoát của bản thân và giải độc cho người khác. Nên
người viết xin đề nghị một từ là "trục độc".
Để "trục độc", những ai muốn hiểu ra cái
ác tại đầu nguồn của đảng Cộng sản Việt Nam, khởi đi từ Mao Trạch Đông và Hồ
Chí Minh cho tới mãi sau này, thì nên đọc - và đọc kỹ - bộ Đèn Cù của Trần
Đĩnh.
Người
sính văn chương có thể cất công xếp loại Đèn Cù là tự truyện hay hồi ký, bút ký,
v.v.... Qua quyển II, ta mới nhận ra nét chung là Trần Đĩnh nhớ gì kể nấy, như
người viết tùy bút. Khổ nỗi, đây không là tùy bút của Mai Thảo hay Nguyễn Tuân
để giải trí mà nhằm giải độc.... Ông lần giở ký ức như con tầm nhả tơ vì cái
nghiệp, những sợi tơ rướm máu bạn bè và người thân, hoặc đầy mùi xú uế của đảng.
Nếu
quyển I của Đèn Cù có những chương tập trung về các thủ phạm của cái ác, quyển
II viết nhiều về các nạn nhân, trong đó có những người đáng kính trọng, ít ra là
đáng được thông cảm. Trần Đĩnh kể lại thế giới của ông qua cả trăm giai thoại,
với nhiều nhân vật còn xa lạ cho những ai không sinh hoạt trong môi trường hắc ám
đó. Nhưng nếu cứ tưởng ông rút ruột viết ra từng đoạn rã rời thì người đọc vẫn
chưa thấy được công phu trục độc.
"Sợi
chỉ xuyên suốt" những đoạn tùy bút u ám vẫn là cái gian và cái ác của "Việt
cộng". Dùng từ này, Trần Đĩnh trả lại ngữ nghĩa nguyên thủy và chính xác là
Cộng sản Việt Nam. Y như khi ông viết về Trung cộng.
Nhưng
nếu chỉ là về từng nhân vật ngẫu hứng nhớ lại thì tùy bút Đèn Cù chưa đi tới tận
cùng của trục độc - hay mở nắp bô để xả mùi xú uế.
***
Trần
Đĩnh đọc nhiều, thuộc sử đảng và không hề quên mối quan hệ với Liên Xô cùng
Trung Cộng từ thời Đệ tam Quốc tế cho đến ngày nay. Cho nên về từng người hay từng
việc, ông đều nhắc lại dẫn chứng, nhất là trong báo đảng hay từ người trong cuộc.
Với
nhiều độc giả thuộc thế hệ về sau, khung cảnh lịch sử ấy là một mê cung ngoắt
ngoéo nên quyển II của Đèn Cù còn bắt người đọc phải nhớ tới hoặc đọc lại lịch
sử cận đại.
Trong
từng mô tả về sự gian ác, đôi khi ông có cái lý "giảm khinh" là cái
ngu của mấy kẻ trên chóp bu. Dù là ngu thì được cái gian bù lại. Xin đọc Trần
Đĩnh kể lại về hậu trường của "Cách mạng Tháng Tám" năm 1945 ở Chương
50:
"Chỉ
hai việc đầu não cách mạng Tân Trào mù tịt tin Hà Nội khởi nghĩa thành công và
Việt Minh vũ trang phải được Nhật cho phép qua Cầu Đuống mới vào được Hà Nội đã
đủ cho thấy vận hội khách quan vô cùng tốt đẹp của đất nước. Nói lại: vận hội
của toàn dân nhưng cuối cùng đã bị Việt cộng ẵm gọn làm vốn liếng riêng của mình. [Chữ in nghiêng là của tác giả Trần Đĩnh.]
"Tân
Trào ba ngày không biết Hà Nội đã khởi nghĩa thắng lợi và Quân Chiến Khu về
phải xin Nhật cho qua Cầu Đuống, chỉ hai việc ấy thôi đủ nói Việt Minh chả có
đuổi Nhật gì hết. Và tuy ngày 23 tháng 8 mới vào Hà Nội, Cụ Hồ vẫn cảnh giác
bắt đi vòng qua sông Hồng ở mạn cây đa làng Sọi có Vũ Đình Huỳnh chờ đón Cụ lên
xe hơi qua cầu Sông Cái rồi rẽ phố Hàng Khoai và thế là Cụ đã được ngắm thủ đô
ở cái góc mang tên thứ lương thực tiêu biểu nhất của dân ta – đúng là nông thôn
bao vây thành thị… Rồi Cụ hài lòng ra ngay chỉ thị tiếp tục hòa hoãn với Nhật,
tha Bảo Đại, một lần nữa mặc nhiên thừa nhận Quân lệnh số 1 yêu cầu tiến công
Nhật, đàn áp chính quyền Trần Trọng Kim và tiêu diệt đảng phái phản động, là
duy ý chí kiểu con ếch nằm trong đáy giếng." [Hết trích.]
Từ
những hồi tưởng đó, Trần Đĩnh mới kết luận là theo Việt cộng thì "bốn
phương vô sản đều là anh em... "vô
tổ quốc" như thế!"
Dầy
dẫy trong Đèn Cù, ta gặp nhiều chuyện cực khó tin mà chỉ người trong cuộc mới
thấm được theo lối "nóng lạnh tự biết".
Trong mạch đó, độc giả có thể
nhớ tới truyện giả tưởng "Đỉnh Cao Toang Hoác" (Yawning Heights hay Les
Hauteurs Béantes) của nhà văn bất đồng
chính kiến Alexander Zinoviev khi ông ta chơi chữ và châm biếm xã hội Xô viết.
Nhưng Zinoviev còn phải dựng truyện giả tưởng, Trần Đĩnh viết về người thật, việc
thật. Và xuyên qua hơn ngàn trang sách của hai quyển, Đèn Cù bổ dọc từ Marx tới
Lenin, Staline, Mao Trạch Đông và Hồ Chí Minh, cho chí Lê Duẩn, Lê Đức Thọ - và
cả Nguyễn Văn Linh với thành tích bái Tầu để chặn Duẩn và ngăn Thọ. Còn kinh hãi
hơn giả tưởng.
Tuy
nhiên, và đây mới là một kỳ thú của tác phẩm, Trần Đĩnh lại viết về Hồ Chí Minh
như một nạn nhân hàng đầu.
***
Những
ai cho rằng "Đèn Cù" có dụng tâm chạy tội cho Hồ Chí Minh thì nên đọc quyển II để
nắm lấy "tang vật".
Dù là cán bộ trước sau đã qua sáu năm đào tạo của
Đệ tam Quốc tế, và sau này được quốc tế trao cho Trung Quốc dìu dắt, Hồ lần lượt
là nạn nhân của Staline, rồi Mao và vì vậy mà từng thời ở nhà cũng là nạn nhân
của Trường Chinh, Lê Duẩn, Lê Đức Thọ trong vụ tranh đoạt quyền bính nội bộ. Phần
nào đó, Bác Hồ của Trần Đĩnh có thể là "vô can" trong nhiều chuyển động
lớn chỉ vì cái tội vô tài.
Vậy
mà ngày nay Việt cộng còn nói mãi về thắng lợi của "Tư tưởng Hồ Chí
Minh". Cho nên Trần Đĩnh mới phang thành tích họ Hồ: "Bịa! Chính là
thất bại! Vâng, thất bại đầu tay lập đảng và thất bại đầu tay lập nước!"
Rất
đáng ngạc nhiên từ một người mắc bệnh mê Hồ khi còn trẻ. Đáng ngạc nhiên hơn nữa
là Trần Đĩnh không hết lời ngợi ca cụ Trần Trọng Kim. Từ đó, thế hệ ngày nay ở
trong nước phải tìm hiểu xem Trần Trọng Kim là ai - và vì sao Cách mạng Tháng Tám
chỉ là một trò bịp....
Quyển
II của Đèn Cù được tác giả đặt tựa là "Vén Mây Giữa Trời", đọc mãi
người viết này mới đoán ra Trần Đĩnh có ý phân công lao động. Bác Hồ và đảng ta
chỉ là những vì sao, còn lại, Mặt Trời là những lãnh tụ xa lạ của Liên Xô hay
Trung Cộng, như Lenin, Staline hay Mao.... Vén mây lên, Trần Đĩnh bắn rụng cả mặt
trời lẫn ngần ấy vì sao....
Mà
vì sao dân ta lại khổ vậy? Cũng vì cái tội mê....
Sau khi cả dân tộc đã trả giá đắt đỏ, Trần Đĩnh viết
ra chuyện mê muội ấy. Những ai muốn thế giới nhìn ra sự lầm lạc của nhiều người
ngoại quốc về Việt Nam thì nên phiên dịch Đèn Cù ra ngoại ngữ. Nó cần xuất hiện
bên những tác phẩm giải ảo lừng danh của thiên hạ.
Em chưa đọc "Đèn Cù", nhưng hồi còn nhỏ có nghe những người đi tập kết về kể chuyện đấu tố, hay chuyện mấy ông lớn, rất sợ. Rồi mấy năm trước đọc blog Bs.Hồ Hải "cảnh giã cối", thật sự thấy kinh hoàng, muốn ói. Không làm sao tưởng tượng ra vì lẽ gì mà con người lại có thể độc ác đến như vậy. Chính vì tâm địa quá ác, những người như vậy không muốn và cũng không đủ tâm thế, lòng thành để chấp nhận đối lập dân chủ vì sợ bị trả thù. Họ cũng không có lòng hối cải để tin rằng họ sẽ được tha thứ và khoan hồng nếu bị đánh bại. Chương trình Chiêu Hồi lúc xưa đã thực hiện đúng những gì chính sách thân ái, hoà hợp đối với người từ Miền Bắc về Nam, thì bị họ cho là cải lương, ngu ngốc không thể áp dụng được, nên thực chất họ thường mị dân và chiêu thức đối với khúc ruột ngàn dặm. Làm sao dân tộc Việt Nam có thể hoà giải và đoàn kết? Nó cần một tâm hồn cao thượng, một tinh hoa để dẫn dắt mọi người.
Trả lờiXóa"Đèn Cù" nếu là một nồ lực trục độc thì có thể là nổ lực cuả cá nhân ông Trần Đỉnh, đọc internet, sẽ không thấy điều đó thực sự xảy ở những người khác. Tâm lý tự hào thắng trận, thoả mãn với quyền lợi hiện tại, muốn thay đổi có lợi nhưng ổn định cho chế độ, cho toàn nhân sự đương nhiệm lẫn về lưu, etc. đã vô hình chung hiện rõ trong cách họ phản ứng, cố thủ tinh vi, xoay quầng không lối thoát. Nếu đọc kỹ một thời gian dài, còn thấy điều này được "ấp ủ" rất khéo rất sâu ở những người mà ta cứ nghĩ rằng họ rất tiến bộ. Không những không thấy cần phải trục độc, họ còn có vẻ rất hả hê nưã, cho nên Thầy Nghĩa đừng có mong chờ ở sự "giải độc" này. Họ biết hết cả, chứ không mù thông tin gì đâu, nhưng họ không thấy đó là độc.
Đối với em, chỉ có khi nào những cuốn sách như Đèn Cù được xuất bản công khai ở trong nước thì mới có thể được nhìn nhận như một sự "trục độc" thật sự. Bằng không, dù có nổ lực hay không, nó có thể chỉ là sự "trục độc" cuả cá nhân nhà văn hoặc còn là chiêu thức ngoại giao cuả nhà cầm quyền mà thôi. Họ đã từng tuyên bố "những gì không mua được bằng tiền, sẽ mua được bằng nhiều tiên".
Trả lờiXóaRiêng em, chỉ mong mỏi tìm thấy một nhà văn cuả một tác phẩm lớn cho văn ho ̣c Việt Nam trong thời gian sống cuả mình. Và em đã nhìn thấy người ấy, thật là đẹp mà không độc.
Tại sao chúng ta không dành cho hai mươi năm Văn học Miền Nam bằng một nỗi hoài niệm trang nghiêm tha thiết? Bảo tồn và gởi nó lại cho đời sao là nhiệm vụ cuả chúng ta, chứ đâu phải cuả họ?
Em ngây ngô quá. Không nhìn ra tương quan nhân quả.
XóaKhông có những nỗ lực trục độc như thế này thì đến bao giờ Việt Nam mới có chế độ tự do thông tin và tinh thần giải trừ những chân lý chính thức của một đảng và công cụ của nó là bộ máy nhà nước?
N-XN
Em thấy chỗ này có Đèn Cù PDF, nhưng không biết download xuống có bị vi phạm bản quyền không. Xin Thầy Nghĩa cho biết.
Trả lờiXóahttp://zung.zetamu.net/Files/2014/09/Den-Cu-FINAL.pdf